Wayne Kramer (echte naam: Wayne Kambes) was een Amerikaans gitarist, zanger, songwriter en producer. Hij werd geboren te Detroit op 30 april 1948 en overleed op 2 februari 2024.

Het bekendst werd Wayne Kramer als gitarist (en backing vocalist) van Detroit legende The MC5. The MC5 was een garage rock en heavy psychedelic (acid rock) band, een van de allerbelangrijkste protopunk bands en hardrockband van de eerste generatie. Ze waren ook zeer berucht omwille van hun militante politieke activisme. MC5 staat voor Motor City Five, wat verwijst naar Detroit, ook motor city genoemd omwille van het feit dat de stad hét industriële centrum was van de Amerikaanse auto-industrie.

Wayne Kramer richtte mee The MC5 op. De geschiedenis van de band begon op Lincoln Park Highschool, Michigan toen gitaristen Wayne Kramer en Fred "Sonic" Smith in 1963 besloten om hun bands (respectievelijk The Bounty Hunters en The Vibratones) samen te voegen. Fred "Sonic" Smith zou later de echtgenoot worden van punk en new wave legende Patti Smith. Fred "Sonic" Smith stierf reeds in 1994 en leadzanger Rob Tyner stierf nog vroeger, in 1991, allebei aan hartfalen.

In 1968 verkaste The MC5  naar Ann Arbor, bij Detroit. De band werd getekend door Elektra Records en in de tijden van de flowerpower kregen ze met hun weinig vredelievende maar beenharde rock’n’roll toch een grote aanhang in de Amerikaanse underground. Hun openlijk radicaal-linkse politieke, anti-establishment standpunt belemmerde een bredere acceptatie buiten de Amerikaanse tegencultuur en speelde hoogstwaarschijnlijk een rol in het feit dat Elektra hen in 1969 na het verschijnen van het ‘live’ debuutalbum “Kick Out The Jams” liet vallen. Officieel omdat ze niet professioneel genoeg waren (vaak kwamen bandleden inderdaad niet opdagen voor optredens of speelden ze korter dan afgesproken) maar iedereen vermoedde dat de echte reden hun links-revolutionaire politieke visie was. Hun energieke, explosieve optredens gecombineerd met hun militant politiek activisme vanuit de Amerikaanse counterculture boezemde het establishment angst in. Temeer omdat de band na optredens ook vaak een uitzinnige, kolkende mensenmassa achterliet.

De groep tekende nadat Elektra hen buitensmeet echter bij Atlantic Records en bracht nog twee albums uit alvorens te splitten (“Back In The USA” in 1970 en “High Time” in 1971). Later zouden nog meerdere reünies volgen. In het verlengde van het MC5 platencontract bij Atlantic kregen trouwens meteen ook The Stooges, als zusterband van de MC5 uit Ann Arbor, een contract bij die maatschappij.

Zoals reeds aangehaald gedroegen The MC5 zich in hun beginperiode weinig professioneel en disciplinair. Daar kwam verandering in toen ze in 1967 een manager kregen en wel in de persoon van de beruchte John Sinclair. Sinclair was de belangrijkste persoon in The Artists Workshop. Deze commune in Detroit was een vrijplaats voor kunstenaars, dichters, artiesten, hippies en beatniks.

Later startte John Sinclair de Detroit Artists' Workshop, een radicaal kunstenaarscollectief dat zijn werk in dienst stelde van een ‘total assault on the culture’. Uit de Detroit Artists' Workshop ontstond in 1967 het collectief Trans-Love Energies Unlimited, dat in 1968 samen met The MC5  naar Ann Arbor verhuisde na twee bomaanslagen op hun commune. Daar groeide het collectief uit tot de White Panther Party, die qua organisatie de Black Panther Party als voorbeeld nam. Sinclair was toen al enkele malen gearresteerd voor het bezit van cannabis en had al een ferme reputatie opgebouwd als linkse activist.

Onder leiding van John Sinclair smolten Trans-Love Energies en de MC5 samen en kon de band beschikken over onderdak, een oefenruimte, een geleende bus en een lening voor nieuwe apparatuur.

De White Panthers waren, net als de Black Panthers, bedoeld als een militante club die een guerrilla predikte om de culturele revolutie tot stand te brengen. Rockmuziek was een van de belangrijkste wapens in de strijd. De leden van de MC5 bezetten prominente plekken in de organisatie. Zanger Rob Tyner was Minister van Cultuur, de overige bandleden waren allen Minister van Oorlog. John Sinclair zelf was Minister van Informatie. De band liet zich portretteren met geweren, gitaren en White Panther-symbolen waardoor ze definitief verbonden raakten met revolutionair politiek activisme.

The MC5 verklaarden zich ook solidair met de bloedige protesten van verdrukte Afro-Amerikanen in Detroit in 1967, die samengingen met de hevigste rellen in de Amerikaanse moderne geschiedenis tot dan toe. De song “Motor City Is Burning” (een cover van bluesman John Lee Hooker) op hun debuutalbum uit 1969 gaat hierover.

De sfeer tijdens concerten van The MC5 was vaak gespannen. Werden shows niet onderbroken omdat bandleden werden betrapt op het roken van marihuana, dan trok een woedende club-eigenaar wel de stekker uit de installatie. Maar even zo vaak werd de show hervat, onder druk van en uit vrees voor rellen vanuit het publiek. Dit maakte de MC5 enkel nog fanatieker in hun counterculture-attitude. Ze waren een echte punk band avant la lettre. Verontruste ouders deden meermaals aangifte van 'obsceniteiten', onder meer omdat Rob Tyner op het podium een Amerikaanse vlag verscheurde om vervolgens de ‘freak flag’ te hijsen met daarop een groot marihuanablad of omdat een naakt crewlid het publiek voorging in meditatie (‘Ohm…’) of omdat zanger Rob Tyner weer eens het woord ‘motherfuckers’ de zaal inschreeuwde. 

The MC5’s belangrijkste klassieker en signature song “Kick Out The Jams” werd bij de tweede editie van het gelijknamige debuutalbum (een live album, erg ongewoon als debuut) door Elektra gecensureerd waarbij de inleidende kreet ‘Kick out the jams motherfuckers’  vervangen werd door ‘Kick out the jams brothers and sisters’. Op nog latere uitgaven (cd) werd echter de oorspronkelijke versie weer gerestaureerd. Ook de opruiende politieke tekst van manager John Sinclair in de liner notes, die aanzette tot de culturele revolutie door middel van rockmuziek, druggebruik en 'fucking in the streets' werd bij de tweede editie van het album weggecensureerd. Zulke feiten plus de massale aanwezigheid van de politie tijdens optredens en de gespannen sfeer droegen alleen maar verder bij aan de lokale cultstatus van deze proto punk band.

De muzikale invloed van The MC5 kan niet worden onderschat omdat ze (samen met The Sonics en met zusterband The Stooges met Iggy Pop) de voornaamste voorlopers waren van punk en ook (samen met acts als Blue Cheer en Steppenwolf) voorlopers of grondleggers van hard rock, heavy metal en stonerrock.  

Nog een leuk weetje: Rolling Stone zette Wayne Kramer op de 92ste plaats in de Top 100 van beste gitaristen aller tijden.

Wayne Kramer overleed op 2 februari 2024 op 75-jarige leeftijd aan pancreaskanker maar leeft voort in de revolutionaire geest van de muziek van The MC5.

https://www.mc50th.com