Korè is de bijnaam van de Griekse godin van het dodenrijk, Persephone. Daarvoor solliciteerde ze echter niet uit vrije wil. Hades ontvoerde haar en het was pas na een vruchtbaarheidsboycot van haar moeder, Demeter en onderhandelingen van haar vader Zeus dat zij elk jaar even weg mocht bij haar kidnapper. Elk jaar pendelde zij van de onderwereld naar de bovenwereld, mee met de seizoenen.

Het verhaal mag dan al cyclisch zijn, de muziek is dat niet. Reinhold Friedl en zijn Zeitkratzer-ensemble leggen van het prille begin van deze compositie de druk op oren en zenuwstelsel hoog met een bijna niet aflatende stroom van hoge tonen en diep gebrom. Daartussen zweven sneller dissonante arpeggio’s en ronduit druk gedoe. Breakcore of power electronics? Voor wussies! Het is maar vanaf het tweede deel dat we even rust krijgen en in meer ontspannen sferen terecht komen, al houdt het gesnerp van de strijkers nooit echt op.

Het instrumentarium is als vanouds erg klassiek. Zeitkratzer jaagt zijn instrumentarium echter door zware versterking om op deze manier alle bijtonen van de instrumenten ten volle te sonificeren. Dit geeft een erg bizar gevoel, deze muziek ademt expliciet akoestisch maar voelt tegelijkertijd extreem gemodificeerd. Elke boven- en ondertoon, elk krakje, elke bijklank lijkt tot in extremis versterkt. Als we u meedelen dat Zeitkratzer reeds Metal Machine Music van Lou Reed ten gehore bracht en samenwerkte met Merzbow en William Bennet (Whitehouse), weet u meteen dat we niet met het doorsnee hedendaags kamermuziekorekst te maken hebben. Reinhold Friedl maakt geen onderscheid tussen ‘ernstig’ klassiek zoals Stockhausen of ondergrondse noise en dat is erg interessant. Op Kore combineert hij effectief het beste van deze twee, meestal gescheiden, werelden: dit is noise zonder meer, maar de techniek is een pak virtuozer dan gemiddeld. Zo horen we extreme klanken uit de Franse hoorn en de trombone die enkel een geoefend muzikant eruit krijgt. Ook is dit werk allesbehalve een monotone geluidsbrij, al lijkt dit wel een beetje zo als je het de eerste keer hoort. Elke nieuwe luisterbeurt brengt echter nieuwe details aan het licht. Ook lijken er meerdere spanningsbogen door elkaar te lopen, het ene verhaal is nog niet af wanneer het andere begint. Dit maakt de muziek erg boeiend en uitermate geschikt voor meerdere luisterbeurten.

Personeel van dienst is klarinettist Frank Gratkowski, die de SWR jazzprijs won, de Noorse hoornspeler Hild Sofie Tafjord, Brits trombonist Hilary Jeffery die onder meer toerde met Jimi Tenor, gitarist Marc Weiser, die het Club transmediale festival in Berlijn mee oprichtte en bassist Martin Heinze van de Berliner Philharmoniker. Verder ook cellist Anton Lukoszevieze, violist Burkhard Schlothauer, percussionist Maurice De Martin en Reinhold Friedl zelf als orkestleider en pianist.

Het hele zootje werd live opgenomen in Klub Katarakt in 2013 en gemixt door Ralf Meinz.

Dit is een aanrader voor mensen die houden van maximalistische muziek, van noise en vernieuwend hedendaags klassiek.

Peter De Koning
28/02/2016