Na vijftien jaar is met Minor Planets de voltooiing van een elektro-akoestische trilogie met als thema de kosmos van de hand van het trio Twinkle³ een feit.

Het eerste deel, Let’s Make A Solar System (2009), introduceerde een collagemethode die werkt met individueel gegenereerde en opgenomen geluiden. Het tweede album, Debris In Lower Earth Orbit (2015) daarentegen, werd opgenomen in een enkele sessie en trekt meer naar de spontaniteit van hun experimentele improvisaties. Dit derde album gaat helemaal over de unieke synergieën die de groep ontdekte in het combineren van improvisaties met studio- en Musique concrète-technieken.

De drie leden delen een liefde voor de muziek van wel zeer uiteenlopende artiesten als Lee Perry tot muziek uit de Japanse noh-theaters via Karlheinz Stockhausen en King Sunny Adé wat hen naar een uniek muzikaal universum leidt waar al hun verschillende invloeden naast elkaar kunnen bestaan en met elkaar kunnen communiceren.

Dat deze communicatie nogal chaotisch klinkt, kan je al wel afleiden uit de verscheidenheid van deze bronnen.

Wat meteen opvalt zijn de minder conventionele instrumenten die gebruikt worden. Clive Bell, een van de leden van Twinkle³ is een shakuhachi-virtuoos. De naam verklapt al dat we de oorsprong van dit instrument in Japan moeten zoeken. Meer bepaald is het een Japanse fluit die recht wordt bespeeld zoals een blokfluit. De naam shakuhachi betekent letterlijk “voet acht” en geeft de lengte van de fluit in voet aan (omgerekend in centimeters is dit zo’n 55 cm). De fluit wordt traditioneel vervaardigd van bamboe, maar er bestaan ook versie van hout en plastic. Het instrument werd bespeeld door de monniken van de Fuke sect in het Zen boeddhisme, tijdens het praktiseren van suizen (blaasmeditatie). De volle klank maakte de shakuhachi in de jaren 80 populair in de westerse popmuziek. Het instrument was ook ondergebracht in een van de preset knopjes van een synthesizer en in die hoedanigheid maakten uiteenlopende artiesten als Duran Duran, Coil, Echo & The Bunnymen, Tangerine Dream, Dire Straits en Sade er gebruik van.

In tegenstelling tot een blokfluit ontbreekt het ‘blok’ en de luchtstroom die het geluid moet veroorzaken wordt door de bespeler op het labium gericht, waardoor de bespeler meer controle heeft over de klankkleur van de fluit.

Bells esthetiek neemt ons mee op een timbrale reis tussen geluid en toonhoogte, ritmisch uitgedrukt en verwoord door de contouren van de menselijke adem. Verder bespeelt hij ook nog de khene, een mondharmonica die tegenwoordig wordt geassocieerd met de Lao-bevolking van Laos en Isan. Soortgelijke instrumenten dateren uit de bronstijd. Uit de Thaise cultuur haalde hij dan weer de Pi saw.

Zijn twee kompanen, Richard Scott en David Ross, delen een achtergrond in vrije improvisatie en hebben pionierswerk verricht in nieuwe benaderingen van ritme met behulp van zelfontworpen synthesizersystemen. Samen bewegen ze naadloos tussen ritme, (bescheiden) lawaai, dissonantie en melodie in een geest van verwondering en optimisme om originele muziek te produceren die zowel levensbevestigend als opbeurend is.

Misschien net daarom dat zwartgalligaards als wij maar weinig kunnen aanvangen met dit plaatje. Echt storen doet het nooit, maar vrolijk worden we er niet bepaald van. Wat we er wel over kunnen zeggen is dat dit zowat het meest toegankelijke elektro-akoestische/musique concrète album is dat we tot op heden al gehoord hebben. Al dien ik hierbij wel te vermelden dat ik deze genres slechts sporadisch tot mij neem.

Een kosmische reis die verdacht Aziatisch aandoet en voor de toegankelijkheid richting IDM schuifelt. Wanneer je je wel in deze omschrijving kan vinden zal je ongetwijfeld meer plezier beleven aan dit plaatje dan dat wij deden.

Dimi Brands
07/01/2021