Kan je als hedendaags klassieke orkest iets maken wat klinkt als industrial, ja zelfs noise? Door deze review met deze vraag aan te vatten laat het antwoord zich al raden. Uiteraard, in de wondere wereld van het experiment kan immers alles, daarvan zijn er op onze pagina’s voorbeelden te over. De Noren die zichzelf The Touchables noemen, een groep van 9 muzikanten, waagt ook een poging om met hun klassieke instrumenten een niet alledaagse vertolking te berde te brengen.

Het arsenaal instrumenten dat wordt aangesleept om in deze opdracht te volharden zijn fluit, fagot, basklarinet, contrabasklarinet, bastrombone, piccoletto viool (viool met drie snaren), viool, cello, microtonale tuba, handbel, basdrum, percussie, contrabas en octobas.

Het doel bij het oprichten van The Touchables door Ole-Henrik en Guro Skumsnes Moe was om de combinaties van instrumenten te verkennen waarvan ze vonden dat ze meer erkenning verdienden en meer gehoord moesten worden binnen het gebied van nieuwe muziek.

Svart/Hvitt is het eerste album waarop het volledige kamerorkest te horen is. De instrumentatie van The Touchables evolueert constant en het orkest is immer op zoek naar onontgonnen land en werkt hiervoor samen met tal van andere componisten die binnenkort te horen zullen zijn op nieuwe releases.

In het verleden werkte Ole-Henrik Moe al samen met gerespecteerde namen als Motorpsycho, Todd Terje en Andre Bratten.

Svart/Hvitt of vertaald zwart/wit valt letterlijk te nemen. Het album kan je aanspreken of compleet niet, een grijze middenweg valt er niet te bewandelen.

Daar waar bij debuut The Noise Is Rest (2019) zich richtte op de “extreme extremen” van octobas en piccoletto viool, focust Svart/Hvitt op diepere meditaties door lage frequenties en de dikke texturen van het volledige kamerorkest.

Het fundament in de compositie zijn etudes en oefeningen gemaakt door Guro S. Moe vermengd met microtonale instructies van Ole-Henrik Moe. Het stuk onderzoekt het fenomeen “comprovisatie”, wat zoveel betekent als het zweven ergens tussen compositie en improvisatie. Verschillende manieren vinden om te instrueren, notities maken, gedachten te voeden, wat kan eindigen in een vruchtbaar muziekstuk. Het werk probeert daarom een zeer gevoelig gebied binnen te dringen, waar muzikanten altijd zeer actieve luisteraars moeten zijn, evenals creatieve co-componisten.

Uitdagend dus en dit zowel voor artiest als luisteraar want Svart/Hvitt vraagt heel wat geduld. Geduld dat enkel beloond wordt voor hen die hiervoor echt openstaan.

Dus wie eens een niet voor de hand liggende combinatie wil horen die de term klassieke industrial een geheel andere lading geeft kan mogelijks “geraakt” worden door The Touchables.

Je krijgt ook slechts sporadisch de indruk naar een klassiek orkest te luisteren: de klanken van de blazers wringen zich subtiel tussen de soundscapes en op het tweede stuk (van totaal vier titelloze stukken) bewijst de speciale piccoletto viool dat het een uiterst geschikt instrument blijkt te zijn voor het produceren van typische schelle snijdende noiseklanken.

Maar met geduld uitoefenen bedoelen we ook dat de stukken tergend traag voortslepen en je daarenboven bij momenten je het volume van je stereo aardig dient te verhogen wil je überhaupt wat horen. Een goede koptelefoon is in deze dus geen overbodige luxe.

In 2021 verschijnt Dots Kinematics, alwaar de Noren zich wagen aan bewerkingen van legendarische Japanoise artiesten. Liefhebbers van Zeitkratzer hebben er met deze Noren een te onthouden naam bij.

Dimi Brands
10/01/2021