De Russische groep Шесть Мёртвых Болгар (omgezet in Latijns schrift wordt dit Six Dead Bulgarians) blijkt zeker in onze Westerse wereld een goed bewaard geheim, iets wat wij na het horen van hun meest recente album Практика Использования Пустоты В Личных Целях graag verandert zouden zien.

Samen met hun vriend Anton Kovalev richtten de broers Alexei en Alexandr Chulkov de groep op in de havenstad Archangelsk, halverwege de jaren 90. Zonder ook maar enige vorm van muzikale educatie stortten deze drie jongelingen zich op het maken van old school industrial noise (de eerste opnames werden in een autogarage gemaakt, met als instrumenten alle voorwerpen die aldaar voorhanden waren) en psychedelische avant-garde.

Al snel werden tal van albums uitgebracht, en stilaan kon men in thuisland Rusland op enige populariteit rekenen, wat resulteerde in concerten op verschillende festivals.

In 2001 stierf Alexei. Alexandr verzamelde samples van zijn jongere broer en maakte hiermee het album Непосредственно перед реинкарнацией.

Hoewel niet veel later Andrey Komarov zich bij de groep voegde, werd de aanvankelijk hoge productiviteit na de dood van Alexei beduidend teruggeschroefd. Zo nu en dan verscheen in deze periode nog wel eens een album, en ook enkele samenwerkingen met de meer gekende landgenoten van Moon Far Away zijn de moeite van het vermelden waard.

Door de jaren heen en ook nog tijdens de jaren die nog zouden volgen evolueerde Six Dead Bulgarians logischerwijs als groep, maar dat niet alleen: ook aan het geluid werd flink gesleuteld, waardoor album na album aan een steeds meer eigenzinnig geluid gesleuteld werd, dat tegenwoordig elementen uit tal van genres plukt: naast de industriële basis te weten: dark folk, ritual, drone, ambient, traditionele liederen,...

COD Noizes was zo vriendelijk om ons maar liefst 6 albums van dit project op te sturen, wat natuurlijk een mooi beeld schetst van hun evolutie. Verwacht je binnenkort dus maar aan een flinke lading Шесть Мёртвых Болгар hier op Dark Entries!

Beginnen doen we met hun meest recente worp Практика Использования Пустоты В Личных Целях (een hele mondvol die, als we deze woorden ingeven op Google Translate de nogal krakkemikkige vertaling “De praktijk om de leegte voor persoonlijke doeleinden te gebruiken” oplevert.)

Veel leegte hebben we bij dit album echter niet ervaren. Integendeel, het betreft hier een goed gevuld album (zowel letterlijk (goed voor een uurtje muziek) als figuurlijk (wat rijk aan geluiden betreft zit je hier meer dan goed), waar een enorme warmte vanaf straalt.

De groep wordt heden ten dage gevormd door Petr Abysov (analoge synthesizers), Mikhail Carlos (percussie, fluiten, swarmandal (Indiaanse harp) en tanpura), Fedor Bagretsov (gitaar). Ksenia Chulkova en Alexey Sheptunov (Moon Far Away) zorgen voor de gezongen stukken.

Oprichter Alexandr Chulkov was naast het leveren voor het concept van het album verder druk in de weer met de arrangementen, het opnemen, mixen en masteren van de plaat. Wat dat concept betreft wordt het album opgedeeld in episodes waaraan Dmitry Rassakazov de zang verzorgt, korte verhalen (geschreven door Vadim Ertsev (Radio Nonexistence) over digitale media en de gevaren van alcohol worden verteld door respectievelijk Andrei Turusinov en Sergey Zhigaltsov. Dmitry Chulkov (we vermoeden het zoontje van Alexandr?) speelt de rol van het verwonderde jongetje.

Dit concept brengt ook met zich mee dat Six Dead Bulgarians deze keer besloot om veel verder te gaan dan hun reeds traditionele experimenten met langs de ene kant industrial en langs de andere kant landelijke volksmetafysica.

Zo krijgen zes tradiotionele liederen van de Pomoren een Six Dead Bulgarians behandeling. Het resultaat komt gevaarlijk dicht bij Dead Can Dance, al dienen we hier snel bij te zeggen dat het hier dan wel een originele benadering betreft, en niet de slappe afkooksels ervan die doorgaans de affiche van een festival als Castlefest vullen. Moon Far Away kan ook en dit niet alleen door de bijdrage van Alexey Sheptunov gelden als een referentiepunt. Maar bovenal valt hetgeen Six Dead Bulgarians hier presteert met niets te vergelijken, als er iets is wat deze plaat kenmerkt is het wel zijn originaliteit.

De Pomoren zijn de bewoners van het Russische Noorden, meer bepaald in de landstreek Pomorje. Van oorsprong zijn Pomoren Russische migranten, die zich vestigden aan de kusten van de Witte Zee en in de uitgestrekte gebieden van ruwweg de tegenwoordige oblast Archangelsk en Vologda. Ze stonden bekend als zwijgzame doorzetters, die hadden leren leven met de harde levensomstandigheden van het Noorden. Omdat het Russische Noorden gevrijwaard is gebleven van het Tataars-Mongoolse Juk (13e en 14e eeuw) en van de lijfeigenschap, waren de Pomoren vrije, onafhankelijke mensen en hadden ze een andere psychologie dan de Russische boeren in Midden- en Zuid-Rusland. We maken kennis met heksen en tovenaars uit de sagen van dit volk, we nemen deel aan natuurlijke etnische riten maar merken evenzeer het voortdurende aspect van verandering op. We mogen dan wel met onze benen stevig in traditionele grond staan, tevens is ieder nummer in een modern electronisch jasje gegoten. Dit op een bijzonder merkwaardig te noemen natuurlijke wijze, die geen enkele keer als geforceerd aanvoelt.

Met instrumenten als de swarmandal en tanpura worden Indische geluiden omarmt, al drukken ze niet dominant hun stempel op het rijke totaalgeluid dat Шесть Мёртвых Болгар op Практика Использования Пустоты В Личных Целях tentoonspreidt. Ieder geluidje draagt immers bij tot het grote geheel, en in dat grote geheel gebeurt er zodanig veel dat het opsplitsen in losse elementen afbreuk hieraan zou doen. Dat Шесть Мёртвых Болгар op Практика Использования Пустоты В Личных Целях dan een ingewikkeld album is, zou je gemakkelijk kunnen denken. Maar niets is minder waar. Het kan tegenstrijdig klinken maar ondanks al het voorgaande krijg je een uiterst toegankelijk album in de plaats. Het vermengen van hedendaagse electronica met de oeroude traditionele liederen speelt hierin uiteraard een grote rol. Het is eerder een denkbeeldige brug die tussen de regels naar hindoeïstische goden als Shakti en Shiva geslagen wordt. Of hoe de dronken Russische boer net zozeer als deze godheden vernietigende krachten heeft.

Een puzzel die als vanzelf in elkaar valt, zo zal Практика Использования Пустоты В Личных Целях zich aan de luisteraar openbaren. Hiervoor zullen zelfs niet veel luisterbeurten nodig zijn, want op het vlak van tegelijkertijd mystieke, transcendentale als helse klanken haal je hiermee een topalbum in huis. Woorden van lof ook voor het zeer verzorgde digipak met uitgebreid ingelijmd boekje. Kenners van het cyrillisch schrift houden er een flinke brok leesvoer aan over, wij moeten u helaas het antwoord schuldig blijven op de vraag wat er precies geschreven staat. Het kan de pret niet drukken, want het aangeboden muzikale maakt veel, om niet te zeggen alles, goed.

Шесть Мёртвых Болгар (Six Dead Bulgarians)

Dimi Brands
12/09/2020