Deze groep hoeven we u wellicht niet meer voor te stellen. Project Pitchfork stond twintig jaar geleden aan de wieg van de Duitse dark electro beweging (zonder enige scene support in den beginne!) en werd zo ongeveer samen met Dark Entries volwassen. Tijd voor een terugblik in de vorm van de dubbele compilatie ‘First anthology’, moet hun huidige label Trisol gedacht hebben.

De jonge Peter Spilles en Dirk ‘Scheubi’ Scheuber lopen elkaar in ’89 tegen het lijf in de lokale goth scene van Hamburg. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Dirk zanger zou worden van het duo, dat in ’90 begint samen te werken onder de naam Project Pitchfork, maar dat plan wordt even snel weer opgeborgen. De eerste tapes van de band, die ze eigenhandig verdelen in de clubs, veroorzaken euforische reacties. Nog datzelfde jaar brengen ze, in hun zoektocht naar een platenlabel, onder meer een impulsief bezoek aan PIAS in Brussel waar ze volledig uitgedost in gothic plunje hun tape persoonlijk komen overhandigen. Zonder succes echter, maar dat volgt wél na het inhuren van Kai Lotze als manager: die bezorgt hen een deal met Hypnobeat, waarop in maart ’91 het debuutalbum ‘Dhyani’ verschijnt. Te donker klinkend voor klassieke electro en te elektronisch voor de gothic beweging, geeft dit album een welgekomen frisse impuls aan de scene en verkoopt het - ondanks het gebrek aan promotie - vlotjes 7000 stuks in de eerste week na release. Het krachtige ‘K.N.K.A.’ geldt als typevoorbeeld van de spirituele, ecologisch bewuste songteksten die Spilles schrijft.

Snel volgen de albums ‘L’am bras’ en ‘Entities’ (’92), die de Pitchies met enkele jaren vertraging (optredens zijn steeds prioritair geweest voor de band) hun eerste clubhits zouden opleveren met ‘Conjure’ en ‘Souls’. Het allereerste buitenlandse optreden van PP vond overigens in Brussel plaats, op 26 september ’92.

Het uitstekende, voor het eerst volledig digitaal geproduceerde album ‘Io’ (verschenen bij Off-Beat) is flink vertegenwoordigd op deze verzamelaar met vijf tracks, waaronder de klassiekers ‘Carrion’, ‘Renascence’, het knappe ‘Terra incognita’ en het sfeervolle titelnummer. De EP ‘Corps d’Amour’ en ‘Alpha omega’ (’95) zijn de eerste releases op hun eigen label Candyland Entertainment. Laatstgenoemd album bevat o.a. het melancholische ‘The longing’ en tevens ‘Endzeit’, een van de weinige Duitstalige songs van Project Pitchfork die later niettemin tot classic zou uitgroeien. Leuk weetje: als support act voor Pitchfork op hun ‘Alpha omega’-tournee zette het toen nog volslagen onbekende Rammstein zijn eerste stappen richting megasucces!

In ’97 treedt live en studio mixer Jürgen Jansen toe als volwaardig bandlid en introduceert de groep op ‘Chakra:red!’ stilaan experimenten met gitaarsamples in haar electrosound (bijvoorbeeld in het meeslepende ‘God wrote’), hetgeen aanleiding geeft tot gemengde reacties in de scene. Dat laatste verbetert er niet op wanneer Peter Spilles het jaar daarop beslist om via Candyland een pact te sluiten met East West, een dochter van Warner Music, waardoor PP de eerste Duitse scene act is die getekend werd door een major label. Zijn voornaamste bedoeling hiermee was om hun videoclips gespeeld te krijgen op muziekzenders, wat vrijwel meteen lukt met het rockende ‘Steelrose’, afkomstig uit het conceptalbum ‘Eon:eon’. Het volgende album, ‘Daimonion’, verschijnt pas 2,5 jaar later en bevat o.a. de erg dansbare singles ‘Existence’ en ‘Timekiller’.

Het tweede Project Pitchfork-decennium komt op deze ‘First anthology’ niet aan bod. In plaats daarvan wordt de tracklist vervolledigd door enkele onsterfelijke nummers uit de maxi’s ‘Souls/Island’, ‘En garde!’ en ‘Psychic torture’ en het prachtige, voorheen onuitgebrachte ‘Burning’. Ook voor ons blijven de jaren negentig tot op vandaag de artistiek meest interessante periode in de carrière van de band, die sinds ‘Dream, Tiresias!’ (2009) evenwel aan een overtuigende comeback begonnen is. Hun invloed en betekenis kunnen bovendien niet genoeg onderstreept worden. Zo was Project Pitchfork medeverantwoordelijk voor het ontstaan van Zillo Magazine en formuleerden ze, samen met Steve Naghavi (And One), in ‘92 het oorspronkelijke idee voor een jaarlijks Wave-Gotik-Treffen (nu het grootste festival in zijn genre, tijdens de eerste editie goed voor ‘slechts’ 1500 toeschouwers). Twintig jaar en dertien studio albums na haar ontstaan spelen Spilles en co meer concerten - ook in de Verenigde Staten - en festivals dan ooit en hun populariteit taant vooralsnog niet. Hoedje af!

Jan Vael
28/08/2011