Een klassiek geschoolde componiste, pianiste, producer en geluidsartieste uit Kazachstan. “CosmoTengri” (7 tracks, 42 minuten) is Angelina Yershova’s eerste ‘echte’ album na twee cdr’s, steeds op het Romeinse label Twin Paradox. Wat je kan verwachten is donkere ambient in een mix van experimentele elektronica met etnische instrumenten en steeds met een ritueel sjamanistische ondertoon met onder meer field recordings van water en onverstaanbare fluisterstemmen en mysterieus mystieke koorzangen. Luister maar eens naar het knappe openingsnummer “Korgau”.

In dit album houdt Angelina Yershova zich bezig met de bescherming van de natuur en van het ecosysteem van onze planeet - beginnend vanuit haar thuisland Kazachstan - en raakt ze de mondiale problemen in verband met ontbossing en duurzaamheid aan. Het Leitmotiv van het werk is de mythische Tengri (‘Eternal Blue Sky’), een oppergod van de oude sjamanistische religie van Centraal-Azië.

“CosmoTengri” blijkt een erg passende titel voor het album want het klinkt zowel kosmisch (als een soort donkere Tangerine Dream, maar pin je zeker niet vast op deze naam) als sjamanistisch (de rituele elementen zoals een soort etnisch-esoterisch fluitspel dat onder meer in het titelnummer opduikt).

Het vrij minimalistische “Tumbleweed” bevat pianogepingel, een snaarinstrument en een drone. In “Khan Tengri” zitten een soort rituele gezangen die aan Tibetaanse monniken doen denken. Slotsong “Ecstatic Dance” is een folky nummer, een soort sjamanistische dronefolk.

Het is geen toeval dat de video (zie hieronder) van het eerste nummer van het album, "Korgau", werd gemaakt door de Kazachse kunstenaar en milieuactivist Saltanat Tashimova. De video is opgedragen aan Kok Zhailau, een bergplateau in het Nationaal Park Ile-Alatau, dat momenteel bedreigd wordt door ontbossing. De bomen van de video, in hun vertikaliteit, vertegenwoordigen het verband tussen de tellurische fase en de spanning naar de top van het plateau (vooral bedoeld in metaforische zin). In deze weergave is de identificatie boom-kind in de laatste scènes van de video van belang.

De fluïditeit van de muziek van Angelina Yershova volgt het concept van het verstrijken van de tijd, waarin niets onveranderd kan blijven en alles aan verandering onderhevig is. De componiste creëert een sjamanistische en voorouderlijke dimensie waarbij elk geluidselement een precieze betekenis vertegenwoordigt. Bijvoorbeeld de resonanties van de gemodificeerde blaasbalgen die werden gebruikt, de zelfgemaakte blaasinstrumenten en de harmonische zang (uitgevoerd door Yershova zelf) dragen bij aan het creëren van de hybride, archaïsche oerstemming, gekoppeld aan de sjamanistische rite (zoals in het nummer "Khan Tengri"), het beeld van de God Tengri, de kosmos en de natuurkrachten, terwijl het Kazachse instrument kyl kobyz (een snaarinstrument met twee snaren van paardenhaar) een menselijke dimensie vertegenwoordigt, gecreëerd door emoties, en een streven naar ascensie. De kyl kobyz werd gespeeld door de getalenteerde kobyzist Gulzhan Amanzol, die ook het gedicht in de Kazachse taal schreef in het nummer "Kamlanie" en zong in het nummer "Korgau".

Het album stelt een radicale verandering van innerlijk bewustzijn voor, beginnend bij de aarde (‘Korgau’ - de titel van de eerste track op het album - betekent ‘bescherming’ in het Kazachs) in de richting van de vereniging met de Kosmos, bedoeld als de universele geest die we voelen in het laatste nummer op het album, "Ecstatic Dance".

Je hoeft heus geen natuurfreak of milieuactivist te zijn om dit album te kunnen appreciëren. Toch denk ik dat klimaatontkenners en aanverwanten zich hier best kunnen onthouden. 😊

Facebook

Henk Vereecken
10/09/2019