De ondertussen 53-jarige Mark (die er weliswaar 73 uitziet) richtte in 1976 The Fall op.

The Fall mag dan wel synoniem staan met Mark E. Smith, het was echter Tony Friel die met het idee op de proppen kwam om de groep zo te noemen, en behalve dat het zijn inspiratie vond in een gelijknamige boek van Albert Camus moet je er ook niet meer achter zoeken.

De originele line-up van The Fall veranderde al vlug na enkele weken en eigenlijk kan niemand zich zelfs herinneren wie de eerste drummer van de groep was, maar algemeen wordt aangenomen dat Karl Burns de eerste belangrijke drummer is.

Niemand die het deze zuiplap eerste klas zou toegeven maar Smith was (en wellicht is hij dat nog steeds) een erudiet persoon die steeds met literatuur dweepte en wiens liefde zover ging dat de verschillende leden van de band hun ideeën schriftelijk aan elkaar moesten doorgeven.

Ook al werd The Fall opgericht in 1976 kun je niet echt gaan beweren dat deze groep uit Prestwich, Manchester de eerste punkgroep ooit zou zijn want daardoor waren hun eerste opnames teveel geïnspireerd op Krautrockgroepen en Captain Beefheart.

De eerste plaatopnames van The Fall waren terug te vinden op de legendarische lp “Short Circuit : Live at the Electric Circus” waar natuurlijk ook Joy Division op te vinden was.

De Electric Venue was een klein zaaltje in Manchester waar beginnende groepjes optraden waaronder ook The Buzzcocks, het was trouwens hun manager (Richard Boon) die verantwoordelijk was voor deze compilatie.

In die tijd begon Smith zich ook al meer en meer totalitair op te stellen waardoor verschillende mensen kwamen en gingen, maar één mens maakte zijn belangrijke intrede : bassist Marc Riley die ontegensprekelijk zijn stempel zou drukken op het definitieve geluid van The Fall.

Een jaartje later, in 1978, zou The Fall twee personen ontmoeten die ook van essentieel belang zouden zijn : Tony Wilson en John Peel.

De latere Factory-baas Wilson was in die tijd nog volop betrokken bij Granada TV waarbij hij drie nummers filmde die later in zijn “So it goes”-show werden gestoken.

Na het uitbrengen van hun debuut EP “Bingo Masters Break Out” raakte ook John Peel in de ban van The Fall en inviteerde hun in Mei 1978 voor hun eerste Peel Sessies, het zouden er 24 in totaal worden!

John Peel heeft het nooit onder stoelen of banken gestoken dat The Fall zijn absolute favorieten waren, en …hij heeft meer dan gelijk want als er één groep in de muziekgeschiedenis was die nooit voor één compromis te vinden was dan moest het The Fall wel zijn!

De eerste Fall-lp “Live at the witch trails” verscheen in 1979 maar het was meteen na het uitbrengen hiervan ook tijd voor een totaal nieuwe line-up met de toevoeging van Craig Scanlon en Steve Hanley.

Hanley’s bassgitaar zou het geluid van The Fall als geen ander vorm geven en zelfs de immer arrogante Smith gaf toe in een interview dat hij nooit iets moest zeggen aan Hanley, gewoonweg omdat diens geluid dat van The Fall was.

Het begin van de jaren ’80 werden vooral gekenmerkt door drie grote platen “Dragnet”, “Grotesque” en “Hex enduction hour” die alle drie van grote waarde zijn, maar in 1982 hield Riley het voor bekeken om een jaar later vervangen te worden door…Laura Elise Salenger, ook wel bekend als Brix Smith!

Het was bizar om deze Amerikaanse met blond geverfd haar te zien bij The Fall maar ze had niet alleen Mark’s hart veroverd waardoor zij in 1983 huwde met de frontman, maar haar poppy touch maakte ook van The Fall een groep die radiovriendelijker werd en waarbij “LA” zowaar een culthit werd.

De 80’s betekenden voor The Fall vooral steengoede lp’s waaronder : ‘The wonderful and frightening world’, “This nation’s saving grace”, “Bend Sinister” en “The Frenz experiment”.

Op het einde van de jaren ’80 dacht Mark E. Smith dat The Fall en ballet wel zouden samen gaan wat resulteerde in “I am a kurious oranj”, een groots opgezet multimediaspektakel dat vooral een goede lp opleverde, maar ook het vertrek van Brix Smith die ondertussen reeds vervangen werd door Marcia Schofield.

Door de invloed van MTV werd Mark E. Smith ook meer en meer een icoon die bekend werd omwille van zijn excentriek gedrag.

Ieder interview stond bol van arrogantie, ook al konden kijkers zien hoe de Britse ster zich te pletter zoop en verslaafd raakte aan allerlei drugs.

Toen de jaren ’90 hun intrede maakten, mocht The Fall meteen ook een contract tekenen bij Phonogram waarvan “Extricate!” de eerste werd en waarbij “Telephone thing” in de indie-hoogdagen zowaar Top Of The Pops haalde.

Het was een geluid die vooral gedomineerd werd door Dave Bush die The Fall in combinatie bracht met een electronisch geluid, het resultaat werden tijdsloze klassiekers als “Shiftwork”, “The infotainment scan”, “Cerebral Caustic” en “The light user syndrome”.

Stuk voor stuk voor prachtcd’s om te eindigen in een fiasco want een paar minuten voor hun optreden tijdens het prestigieuze Phoenix Festival besloot de chagrijnige Smith om alle leden de laan uit te sturen en het kon nog erger…een jaar later belandde Smith achter de tralies omdat hij één van zijn groepsleden (een vrouwelijke dan nog) Julia Nagle een pak rammel verkocht had.

Ondergetekende zag in die dagen hoe een straalbezopen Smith het evenwicht verloor terwijl de rest van de bandsleden rustig verder speelden, het kon hun geen bal schelen dat hun frontman uitgeteld op de vloer lag… Dit voorval gebeurde in Tilburg.

Toen Smith op de vuist ging met Hanley die reeds 19 jaar in de band zat, dacht iedereen dat het afgelopen was.

Eerlijkheidshalve was het dat muzikaal ook wel een beetje want ook al was er om de zes maanden een nieuwe line-up (waaronder Smith’s derde vrouw Elena Poulou) vertaalde dat zich niet echt in nieuwe meesterwerkjes, het werd meer wat aanmodderen.

De cd-markt werd overspoeld met maandelijkse releases van sessies en allerhande live-opnames, om van compilaties maar niet te spreken!

Met de regelmaat van de klok, werd er een nieuw Fall-plaat uitgebracht waar vooral de punkattitude en het experimentele in de kijker stond en vooral ook een Mark E. Smith die met de dag grimmiger werd, maar ook ouder.

Mark E. Smith is echter Mark E. Smith en dat werd dit jaar bewezen met „Your future, our clutter“ één van de sterktste Fall-albums sinds jaren.

Het heeft eeuwen geduurd maar het Belgisch publiek kan deze man nog eens aan het werk zien op een Belgisch podium en dit op Sinner’s Day, blijf wel uit zijn buurt want onlangs kreeg de zanger van Mumford & Sons een fles naar zijn kop gekegeld, gewoonweg omdat Smith het op zijn heupen kreeg van hun Ierse folk.

Smith’s echtgenote Elena gaf het nog aan in Q-magazine : The Fall is één van de groepen die je moet zien voor je sterft, ze heeft gelijk zegt een die-hard fan.