Exact hetzelfde idee hadden we toen we dat moment ons als koopwaar door middel van een barcode moesten laten scannen om de ‘zwarte poort’ van Aarschot te mogen betreden.

Over de zin en/of onzin van maatregelen als deze kan er oeverloos gediscussieerd worden (iets wat voorspelbaar tussen de optredens ook gebeurde). Maar goed, als dit de prijs is die we moeten betalen voor een affiche als deze die vandaag op het programma stond dan gaan wij daar alleszins niet moeilijk over doen.

Uitstel betekent in sommige gevallen gelukkig geen afstel. Om de ondertussen wel alom gekende reden zag het Porta Nigra festival zich genoodzaakt zijn festiviteiten te verplaatsen naar een gunstigere datum.

Het wachten werd beloond en wat waren we blij dat men in Aarschot koos om dezelfde gevarieerde als kwalitatief sterke line-up alsnog te laten doorgaan op een moment dat het ‘mocht’ en de artiesten in kwestie beschikbaar waren.

Daar waar de laatste tijd bij Porta Nigra vaak afzonderlijk de Cold Meat dan wel de elektronische kaart getrokken werd, zagen we dit jaar terug een samenvloeiing van de twee, iets wat in het verleden wel vaker gebeurde.

Beide genres mogen dan wel aanslaan bij een bepaald publiek, voor de modale toeschouwer blijft het toch wel een gok. We zijn dan ook blij met waaghalzen als Porta Nigra die het aandurven om risico’s te nemen en ook eens voluit durven gaan voor een minder voor de hand liggende naam.

Zoals het eerder vernoemde Winterstille. Het duo Dark Entries redacteurs en hun groep wisten met hun debuutalbum ... tal van lof binnen te rijven. Dat voor een groep die het vooral in de eigen taal doet deze mooie woorden niet alleen uit het binnenland komen maar ook buiten de grenzen aanslaan maken duidelijk dat Winterstille aanslaat. Zo verschenen onze vrienden in het Duitse Orkus magazine en vond Xaviers grote voorbeeld Tilo Wolff (Lacrimosa) het zelfs de moeite om zijn complimenten richting Winterstille te sturen.

Zoals aangegeven in de intro van deze bespreking konden we nog slechts de slotakkoorden van het Winterstille concert aanhoren. Als neofolker weet ik als geen ander dat “time thee enemy is”, het was vandaag niet anders. Na het concert kon ik wel afleiden uit de reacties van het aanwezige publiek dat de passage van Winterstille niet onopgemerkt voorbij gegaan was, en er duidelijk nog meer zieltjes gewonnen waren voor deze heren hun curieuze mix van kleinkunst en gothic in een orkestraal jasje.

Speelde een thuismatch: Hybryds. De Belgische ritual trots kwam zijn nieuwe album Mythopia voorstellen. Op het laatste nippertje, want vandaag werd de laatste hand aan het album gelegd. Verrassend ook wel, want Magthea (die me het album al een hele tijd terug liet horen) zelf wist niet goed of het materiaal wel goed genoeg was. Zelf twijfelde hij hier niet aan, maar aangezien het materiaal toch wel lichtjes afweek van de gebruikelijke Hybryds geluiden en er niet veel respons kwam op de nieuwe nummers die hij op Soundcloud postte was het aanvankelijk niet echt duidelijk of Mythopia daadwerkelijk een album zou worden. Ik ben alvast blij van wel, want het plaatje kampeert al een hele poos in de dichte nabijheid van de stereo installatie.

Na even met Sophie Drakenvleugels (Dark Poem) de hort op geweest te zijn zien we zowel op het album als vanavond op het podium de terugkeer van de Duitse Madeline Arndt, nog steeds de vaste Hybryds zangeres sinds Yasnaïa in 2000 Hybryds verliet.

Madeline had haar vriendin Katharina Galgareipi meegebracht, een zangeres met wie ze samen nog bij Schattenkinder zingt. Dat beide dames geen vreemden voor elkaar waren uitte zich in perfecte samenzang. Dat men door de omstandigheden slechts eenmaal kon repeteren voor dit concert was dan ook geen enkel moment te merken. Ook ex-Dark Entries medewerker Peter De Koning is nog steeds vast lid van Hybryds en zagen we afwisselend aan de piano en trommels.

Opperbevelhebber Magthea toverde de rituele klanken uit de knoppen en als extraatje had men nog een plaatsje op het podium voor een zeer expressieve danseres.

Het geoefende oor zal inderdaad een ietwat ander Hybryds geluid horen, al moet je je hierbij ook weer geen totale ommekeer voorstellen. Hybryds blijft garant staan voor rituele klanken, en een groep met een zodanige staat van dienst (zo’n 35 jaar ervaring op de teller) heeft logischerwijs door de jaren heen sowieso wel wat stijlwisselingen ondergaan. Bij het Poolse Zoharum label alwaar Hybryds onderdak heeft, vond men het materiaal van Mythopia echter net iets te veel afwijken. Geen idee hoe men daar naar het album geluisterd heeft, of verwachtte men een regelrechte kopie van Hybryds’ laatste studio album Only Darkness, vragen we ons dan af? Het aanwezige publiek was helemaal mee in de trance die Hybryds wist op te wekken met Mythopia en neem van ons aan dat dat nieuwe album het zoveelste pareltje is in de inmiddels rijke discografie van onze nationale ritual trots.

Over een thuismatch gesproken, maar dan minder letterlijk op te nemen was de komst van de familie Bjärgö ook van dien aard. We zijn al een tijdje de tel kwijt hoe vaak het Zweedse koppel in Aarschot reeds op de planken stond, want met al hun projecten (Peter Bjärgö solo, Arcana, Der Blaue Reiter en Sophia) stond dit sympathieke Zweedse koppel reeds meermaals op de Porta Nigra affiche.

Aanvankelijk was het de bedoeling dat Der Blaue Reiter en Peter Bjärgö vandaag zouden spelen maar aangezien toetsenist Sergi Hogaku niet aanwezig kon zijn loste het Zweedse familiebedrijf dit op door Sophia in de plaats te laten opdraven, waardoor er geen kalf verdronken was.

Eerst was het dus de beurt aan Bjärgö zelf, die dit jaar nog het prima album The Translucency Of Mind's Decay uitbracht.

Op dit album, en ook tijdens het optreden, was er naast Bjärgö’s kenmerkende melancholische gitaarwerk en diepe zang ook veel plaats voor meer etnische en ritmische geluiden. Caroline Jago zorgde voor de percussieve insteek en Stefan Eriksson toverde hemelse pianoklanken uit de toetsen. Doordat Bjärgö op zang ook ondersteuning kreeg van vrouwlief Cecilia wordt de grens tussen dit ‘solo’-project en het koppels andere ‘zweverige’ act Arcana bij momenten zeer dun. Niet dat het deert, want liefhebbers van dromerige klanken zijn bij deze Zweden immer aan het juiste adres. Het begon op te vallen dat de namen op de affiche wat sfeer betreft in opbouwende volgorde gezet waren.

Na drie atmosferische concerten werd het tijd om een streepje luider te gaan. Cold Meat oudgedienden The Protagonist maakten eindelijk nog eens hun opwachting in België. De laatste keer dat dit het geval was, moet ergens halverwege de jaren 00 geweest zijn, tijdens een Cold Meat festival in de Gentse Vooruit.

Hoewel het laatste wapenfeit op plaat van deze Zweden alweer dateert van 2005 zijn ze nooit officieel gestopt en waren ze ook van de partij op de prestigieuze Cold Meat cruise die voer tussen Zweden en Letland.

Een optreden dat indruk naliet op de meevarende Porta Nigra organisatie waardoor hen ook een plaatsje in Aarschot aangeboden werd. Hoewel martial die daarenboven voor het grootste deel instrumentaal is nooit echt op veel aanhangers in België kon rekenen toonde het Porta Nigra publiek zich verrassend genoeg wél zeer hongerig naar deze apocalyptische klanken.

Dat er op het podium zelf niet bijster veel gebeurde wist men knap op te lossen met een fijne projectie van filmbeelden. Daar waar het gros van de martial acts zich uitsluitend lijken te richten op oorlogsbeelden waren de stukken oude film (die me erg aan de stijl van Ingmar Bergman deed denken) die lesbische liefde en sadistische nonnen die hier niet mee konden lachen een verrassende afwisseling. Het martial genre mag dan niet springlevend meer zijn, zoals de trommels hier weerklonken en gezelschap kregen van synths (even dachten we een dubbelganger van de Nederlandse cabaretier Hans Teeuwen in het vizier te hebben) en viool werd duidelijk dat er toch nog volhouders zijn die het genre waar we altijd een boontje voor gehad hebben leven blijven inblazen.

Mag het allemaal nog wat steviger? Maak dan de borst maar nat voor Iszoloscope. Deze Canadees die enkele jaren geleden naar Nederland verhuisde had duidelijk een missie: de zweep erop leggen!

Met beats die zo hard aankwamen dat alles wat los en vast hing eraan moest geloven en een al even onstuitbare energie toverde Iszoloscope JH De Klinker in een mum van tijd om tot een kolkende danstempel.

De toon leek gezet voor een tweede helft waarbij het zweet van de muren zou druipen, indachtig dat later nog Dive en Winterkälte zouden langskomen.

Dat eerst Peter Bjärgö met Sophia nog moest passeren leek na de intense set van Iszoloscope eerder een beetje een afbreuk aan de energie die nog tastbaar in de lucht hing. Kiest Sophia op plaat duidelijk voor een martial industrial getint geluid, dan durft men hier op het podium wel wat breder in gaan. Met dezelfde opstelling als tijdens het concert van Bjärgö, kregen we wel duidelijk een donkerder geluid dan eerder deze avond. In tegenstelling tot Iszoloscope moest Sophia het niet hebben van het kabaal, maar wist men een onheilszwanger web te weven dat qua impact eenzelfde betovering bij het publiek achterliet. We hoorden tal van nieuwe songs die ons reeds nieuwsgierig maken naar de opvolger van Unclean (2016), Sophia’s laatste album. Het was meteen het mooie aan deze editie van Porta Nigra: na afloop hoorden we bij verschillende mensen evenveel verschillende favorieten die er voor hen bovenuit sprongen. Iedereen gewonnen en iedereen tevreden, met andere woorden.

Dirk Ivens mocht het 30-jarige bestaan van zijn project Dive komen vieren. Wie Dive zegt denkt aan een microfoon en stroboscoop, maar voor een verjaardagsfeestje zou dat toch maar een eenzame bedoening zijn. Zo moet Ivens gedacht hebben want hij had muzikale duizendpoot Jan Dewulf uitgenodigd om aan de knoppen te komen draaien. Naar het schijnt was Dewulf na meer dan twintig jaar aan knopjes te draaien bij Mildreda en Diskonnekted dit een beetje beu en richtte daarom de gothic rock band Your Life On Hold op en verkende hij onlangs met Mildred In Oblivion nog het dark ambient pad. De liefde voor de knopjes lijkt toch weer terug te zijn, zo leerde ons de wederopstanding van Mildreda. Zo was er het erg positief onthaalde album I Was Never Really There, waaraan Dirk Ivens eveneens een gastbijdrage leverde. Het ene plezier is het andere waard, al zal onze huisfotograaf Luc Luyten het vooral jammer gevonden hebben dat beide heren niet aan een verjaardagstaart hadden gedacht.

Gelukkig kwamen de muzikale veelvraten veelvuldig aan hun trekken met deze show van een man die behoort tot de canon van de Belgische elektronische muziek. Ivens is niet de artiest die op z’n lauweren rust, want verrassend voor zo’n verjaardagsshow was er naast de hits ook veel plaats voor recenter materiaal zoals ‘Black Star’, ‘Let Me In’ en ‘Inside Your Head’.

Ook een veteraan: Udo Wiessmann die met zijn Winterkälte ondertussen ook reeds 30 jaar verantwoordelijk is voor loeiharde industrial, of zoals hij zijn project zelf catalogiseert: drums ‘n’ noise.

En die drums dien je bij Winterkälte letterlijk te nemen: Wiessmann zorgt voor de beats terwijl naast hem Eric de Vries aardig van jetje geeft op het drumstel.

Klimaatjongeren kun je beide heren gezien hun leeftijd bezwaarlijk noemen, maar al van in den beginne heeft Winterkälte er alles aan gedaan om hun fans een geweten te schoppen aangaande de gevaren van de smeltende ijskappen en soortgelijke boodschappen. Boodschappen die gehoord moeten worden en dat mag je van de baas van het HANDS-label letterlijk nemen. Winterkälte vliegt door de geluidsgrens als door boter en wist, net zoals eerder deze avond bij Iszoloscope, het publiek in geen tijd op zijn hand te zetten. Het was al een hele poos geleden dat ik het nummer ‘El Niño’ nog gehoord had, meteen een blij weerzien met een van de eerste nummers die me lieten kennismaken met het powernoise genre.

Een afsluiter om u tegen te zeggen en een opsteker naar volgend jaar toe, wanneer Porta Nigra eveneens iets te vieren heeft, namelijk z’n tiende verjaardag.

Alsof er vandaag nog niet genoeg volk van Dark Entries op het podium stond kreeg ik de eer om het licht uit te doen, en dit in de hoedanigheid van mijn alter ego Der Verfluchte Engel door in navolging van Winterkälte de boxen nog wat te laten nazinderen met een set die bijna uitsluitend uit HANDS materiaal bestond. Graag gedaan en tot de volgende!

Foto's: 1.Dive / 2.Sophia / 3.Hybryds / 4.Winterstille (door Luc Luyten)